Wikimedia Commons

Commons:Nadawanie licencji

This page is a translated version of a page Commons:Licensing and the translation is 100% complete. Changes to the translation template, respectively the source language can be submitted through Commons:Licensing and have to be approved by a translation administrator.
Error: This page is not currently protected. Please request protection or remove the protection template.

Shortcuts: COM:L • COM:LICENSE

For  Info Przeniesiono tu tłumaczenia (poza wstępną ramką, która była już przetłumaczona) ze strony Commons:Nadawanie licencji. Trzeba sprawdzić łączenie i połączyć historię obu artykułów., see Commons:Prawa autorskie według krajów.
Other languages:
Ta strona jest tłumaczeniem oficjalnej zasady Wikimedia Commons. Może być niekompletna, nieaktualna i/lub niewiarygodna. Zwróć uwagę, że jedynym oficjalnym tekstem jest wersja angielska.

Ta strona wyjaśnia osobom bez wykształcenia prawniczego zawiłości prawa autorskiego w formie opartego na przykładach przewodnika. Ma pomóc osobom, które chcą tu przesłać grafiki lub inne media zdecydować czy można to zrobić zgodnie z zasadami przyjętymi w Wikimedia Commons. Jeśli szukasz informacji o tym, jak używać treści z Commons we własnej pracy, zobacz Commons:Reusing content outside Wikimedia.

Wikimedia Commons akceptuje tylko otwartą treść, czyli grafiki i inne media, możliwe do użycia przez każdego, w każdym celu. Użycie to może być jednak ograniczone przez kwestie nie związane z prawem autorskim (zobacz: Commons:Non-copyright restrictions), ponadto licencje mogą zawierać różnego rodzaju specjalne warunki. Istnieją też materiały, do których wygasły prawa autorskie lub na mocy lokalnego prawa są wyłączone z ochrony, co jest wyjaśnione poniżej. Wikimedia Commons próbuje zapewnić aby wszelkie tego typu ograniczenia były wymienione na stronach opisów grafik; jednakże, to na osobach wykorzystujących spoczywa odpowiedzialność upewnienienia się, że ich użycie jest zgodne z warunkami licencji i nie łamie innych praw.'

Wikimedia Commons akceptuje wyłącznie media (zdjęcia, reprodukcje, pliki audio, pliki wideo):

  • które są udostępnione na jednej z wyraźnie wymienionych wolnych licencji lub
  • które znajdują się domenie publicznej zgodnie z prawem co najmniej Stanów Zjednocznych oraz państwa, w którym utwór powstał.

Wikimedia Commons nie akceptuje utworów w oparciu o zasady dozwolonego użytku: patrz Commons:fair use. Media udostępnione na licencjach wyłącznie do użytku niekomercyjnego (jak CC BY-NC-SA) również nie są akceptowane.

Licencja, na której udostępniony jest utwór, musi być jasno podana na stronie jego opisu z wykorzystaniem odpowiedniego szablonu. Wszystkie informacje wymagane przez wybraną licencję muszą być podane na stronie opisu utworu. Na stronie tej muszą też znajdować się informacje umożliwiające zweryfikowanie statusu prawno-autorskiego. Najlepiej zrobić to od razu w trakcie ładowania pliku z utworem korzystając z odpowiednich pól w kreatorze ładowania.

Jeżeli jesteś właścicielem praw autorskich i chcesz potwierdzić pozwolenie na wykorzystanie, użyj szablonu e-mail, by wysłać ją przez OTRS.

Szybkie, choć niecałkowicie dokładne, wprowadzenie

Akceptowane licencje

Licencja jest pozwoleniem określającym, kto może wykorzystywać utwór objęty prawem autorskim i w jaki sposób można go wykorzystywać. Licencji udzielać może wyłącznie właściciel autorskich praw majątkowych, najczęściej twórca utworu (obrazu, fotografii czy tekstu).

 
Ten rysunek wyjaśnia, dlaczego w Wikimedia Commons nie są akceptowane licencje "do użytku niekomercyjnego". Kliknij, aby powiększyć obrazek.

Wszystkie udostępniane na Commons materiały które nie są jeszcze w domenie publicznej muszą być objęte wolną licencją dającą każdemu nieodwołalne prawo do korzystania z nich w dowolnym celu. Nieformalny opis utworu jako "dostępnego dla wszystkich" nie jest wiążące z prawnego punktu widzenia. W szczególności licencja musi spełniać następujące warunki:

  • Ponowne wykorzystanie i rozpowszechnianie muszą być dozwolone;
  • publikacja utworów zależnych musi być dozwolona;
  • komercyjne wykorzystanie utworu musi być dozwolone;
  • warunkiem licencji może być podanie wszystkich twórców lub współtwórców utworu,
  • warunkiem licencji może być opublikowanie utworu zależnego na tej samej licencji,
  • warunkiem licencji może być wykorzystywanie otwartych formatów plików bez ograniczeń DRM (ang.: DRM).

Czasem twórcy chcą udzielić wolnej licencji na wersję zdjęcia lub obrazu w niższej rozdzielczości, nie udzielając jej na wersję w wyższej rozdzielczości. Niejasne jest, czy tego rodzaju ograniczenie jest egzekwowalne przez prawo, ale Wikimedia Commons respektuje życzenia twórców i w takim przypadku udostępniana jest jedynie wersja w niższej rozdzielczości.

Następujące ograniczenia nie mogą być stosowane dla plików graficznych lub multimedialnych:

  • tylko do wykorzystania w projektach Wikimedia (wyjątek stanowią umieszczone tu loga i inne znaki projektów Wikimedia, zastrzeżone przez Fundację Wikimedia, będące znakami handlowymi, oznaczeniami serwisu i innymi elementami identyfikującymi strony projektów Wikimedia);
  • tylko do użytku niekomercyjnego, edukacyjnego lub osobistego,
  • udostępniony na zasadzie dozwolonego użytku,
  • ponowne wykorzystanie wymaga powiadomienia autora.

Do Wikimedia Commons nie wolno ładować:

  • Zrzutów ekranu oprogramowania, które nie jest udostępnione na wolnej licencji (ale zrzuty ekranu oprogramowania na licencji GPL lub zbliżonych można udostępniać). Zobacz Commons:Zrzuty ekranu
  • Zdjęć pochodzących z telewizji, DVD lub gier wideo (zdjęcia lub zrzuty ekranu programów czy reklam). Zobacz Commons:Zrzuty ekranu
  • Skanów lub reprodukcji dzieł objętych prawem autorskim: okładki książek, albumów, płyt muzycznych, itd. Zobacz Commons:Utwory zależne
  • Zastrzeżonych symboli, loga, itd. (Nie należy mylić ze znakami towarowymi.)
  • Modeli, masek, zabawek i innych przedmiotów przedstawiających obiekty chronione prawem autorskim, takie jak postaci z kreskówek i filmów (w przeciwieństwie do np. zdjęć aktorów niezwiązanych z konkretną rolą). Zobacz Commons:Utwory zależne.

Do Wikimedia Commons wolno ładować utwory, które nie są już chronione prawem autorskim (tj. utwory w domenie publicznej). Przeczytaj też sekcję o domenie publicznej poniżej.

Wyjaśnienie powyższych zasad związanych z licencjami znajduje się w sekcji Commons:Licensing/Justifications/pl.

Udostępnianie pod wieloma licencjami

 
Komiks demonstrujący użyteczność stosowania podwójnych licencji. Kliknij by zobaczyć w powiększeniu.

Jednemu plikowi można przypisać wiele licencji, pod warunkiem, że co najmniej jedna z nich będzie wolną licencją według kryteriów podanych wyżej. Na przykład, pliki mogą być udostępniane pod dwoma licencjami: Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach (spełnia kryteria) oraz Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne (nie spełnia kryteriów). W tym przykładzie, osoby chcące ponownie wykorzystać taki plik mają wybór tworzenia plików pochodnych na zgodnej licencji (Na tych samych warunkach) lub użyć inny model licencjonowania zgodnie z zasadą Użycia niekomercyjnego. W przypadku wybrania drugiej opcji takiego pliku pochodnego nie można załadować na Commons, ponieważ CC Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne nie spełnia zasad wolnej licencji.

Wykorzystanie kilku licencji jednocześnie może być korzystne dla niektórych twórców chcących dokładnie określić różne warunki wykorzystania swojego utworu. Nadanie utworowi kilku licencji może dawać twórcom utworów zależnych większy wybór w zakresie licencjonowania nowego utworu. Zobacz Commons:Multi-licensing/pl

Ogólnie znane licencje

Shortcut

Dla materiałów z Commons preferowane są następujące ogólnie znane licencje:

Podsumowanie licencji Creative Commons na Wikimedia Commons
Ikony i nazwy licencji Creative Commons Skróty i wersje Czy są tutaj OK? Uwagi
 
Public Domain Mark
Domena publiczna 		CC Public Domain Mark 1.0   Generalnie OK Często znajdywana na zdjęciach z serwisu Flickr, uważana za wolną licencję w większości przypadków - zobacz sekcję Domena publiczna
 
CC0 Button
Przekazanie do Domeny Publicznej, „Brak praw autorskich” 		CC0   OK
 
CC BY Button
Uznanie autorstwa 		CC BY (1.0 2.0 2.5 3.0 4.0)‎   OK
 
CC BY-SA Button
Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 		CC BY-SA (1.0 2.0 2.5 3.0 4.0)‎   OK
 
CC BY-NC Button
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 		CC BY-NC (1.0 2.0 2.5 3.0 4.0)‎   Nie OK
 
CC BY-NC-ND Button
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 		CC BY-NC-ND (1.0 2.0 2.5 3.0 4.0)‎   Nie OK
 
CC BY-NC-SA Button
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 		CC BY-NC-SA (1.0 2.0 2.5 3.0 4.0)‎   Nie OK
 
CC BY-ND Button
Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 		CC BY-ND (1.0 2.0 2.5 3.0 4.0)‎   Nie OK
Oznaczenia na symbolach
  BY
Ta ikona oznacza, że licencja obrazu wymaga uznania autorstwa, ponieważ taki obraz jest tworzony PRZEZ (ang. „BY”) konkretną osobę („BY” nie jest w tym przypadku skrótem).
  SA
Ta ikona oznacza „Na tych samych warunkach”. Inne osoby mogą tworzyć utwory pochodne, ale muszą udostępnić je na takich samych lub kompatybilnych warunkach.
  NC
Ta ikona oznacza licencję na Użycie niekomercyjne (niedozwolone na Commons)
  ND
Ta ikona oznacza licencję Bez utworów zależnych (niedozwolone na Commons)
  •    Powtarzamy, że utwory z domeny publicznej są również akceptowane (patrz niżej).

Zobacz więcej licencji na Commons:Oznaczenia licencji.

Niedozwolone licencje

Utwory, które nie są udostępnione na licencji zgodnej z zasadami wolnej kultury są całkowicie zabronione. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w uchwale Rady Powierniczej Wikimedia Foundation.

Następujące licencje, choć szeroko rozpowszechnione, są zabronione wprost, chyba że plik udostępniono także na jednej z wolnych licencji:

  •   Creative Commons Non-Commercial Only (-NC) licencje
  •   Creative Commons No-Derivatives (-ND) licencje
  • Nielicencjonowany materiał na użyciu fair use, fair dealing, albo innego legalnego użytku np. prawa cytatu (zobacz powody)
  • GNU Free Documentation License (GFDL), pod pewnymi warunkami (zobacz)

Niedozwolone licencje mogą być stosowane na Commons wyłącznie gdy utwór jest również udostępniony przynajmniej na jednej dozwolonej licencji.

Jeśli obraz nie jest OK, rozważ prośby o wydanie utworu autora na podstawie wolnej licencji, na przykład CC BY (licencja Creative Commons Uznanie autorstwa), lub CC BY-SA (Creative Commons Uznanie autorstwa Na tych samych warunkach).

GNU Free Documentation License

GNU Free Documentation License (GFDL) jest niepraktyczna dla obrazów i krótkich tekstów, zwłaszcza w druku; wymaga ona, by pełen tekst licencji dołączony był do obrazu lub tekstu. Z tego powodu zaleca się udostępnianie prac także na licencji, która pozwala na łatwiejsze korzystanie z obrazu lub tekstu, np. na jednej z licencji Creative Commons. Jeżeli możesz, nie używaj także GPL lub LGPL jako jedynej licencji dla udostępnianej pracy, ponieważ są pisane z myślą o oprogramowaniu.

GFDL nie jest dozwolona jako jedyna licencja, jeśli spełnione są wszystkie poniższe warunki:

  • Treści zostały objęte licencją 15 października 2018 lub później. Chodzi o datę nadania licencji, a nie datę utworzenia lub przesłania.
  • Treść jest fotografią, malarstwem, rysunkiem, dźwiękiem lub filmem.
  • Treść nie jest logiem oprogramowania, schematem ani zrzutem ekranu, który jest wyodrębniony z podręcznika oprogramowania na GFDL.

Informacje o licencji

Shortcut
 
Przykładowe zdjęcie z preferowanym szczegółowym opisem (patrz strona z opisem)

Wszystkie strony opisu na Commons muszą jasno informować, na jakiej licencji udostępnia się dany materiał oraz zawierać wszelkie dane wymagane przez samą licencję (autora pracy itd.). Strona opisu powinna także podawać informacje pomagające innym zweryfikować prawdziwość licencji (odnośnik do źródła).

Nawet jeśli udzielona licencja tego nie wymaga, poniższe informacje muszą być podane na stronie opisu utworu

  • Licencja na której utwór jest udostępniony. Musi to być zrobione z wykorzystaniem odpowiednich szablonów.
  • Źródło pochodzenia utworu. Jeśli osoba ładująca jest autorem utworu, powinno to być jasno stwierdzone (np. "praca własna", "wykonane samodzielnie" itp.). W innych przypadkach prosimy o umieszczenie linku do strony lub pełnego odnośnika bibliograficznego źródła utworu, o ile to możliwe. Uwaga: opisy w rodzaju "Pobrane z Wikipedii" generalnie nie są uważane za prawidłowe, o ile faktycznie Wikipedia nie była pierwszym miejscem publikacji utworu. W takich przypadkach należy podać pierwotne źródło utworu.
  • Autora/twórcę zdjęcia lub przekazu. Dla utworów, które przeszły do domeny publicznej w wyniku wygaśnięcia majątkowych praw autorskich, data śmierci autora może być kluczowa (patrz poniżej: rozdział o domenie publicznej). Automatycznie wstawiany szablon, z którego wynika, że ładujący plik jest właścicielem praw autorskich (np. {{PD-self}}) nie zwalnia z tego obowiązku. Jedyny wyjątek to gdy autor pragnie pozostać anonimowy lub w szczególnych przypadkach, gdy autor jest nieznany lecz dostępne są inne informacje dowodzące, że utwór jest w domenie publicznej (takie jak data powstania lub publikacji utworu).

Informacje wymienione poniżej są mniej ważne, ale także powinny być podane, jeśli są dostępne:

  • Opis zawartości zdjęcia lub przekazu – kogo, co, gdzie, kiedy przedstawia, tak by wszyscy wiedzieli, co naprawdę jest treścią przekazu. Szczególnie istotne dla danych naukowych, np. obrazów w nienaturalnych kolorach.
  • Data i miejsce powstania. Informacja ta jest istotna zwłaszcza dla dzieł uważanych za należące do domeny publicznej ze względu na wygaśnięcie praw autorskich (zob. sekcja o domenie publiczej poniżej).

Te fragmenty opisu najlepiej dodać stosując odpowiedni szablon. Aby zapoznać się z jego użyciem zajrzyj do: Commons:Pierwsze kroki/Jakość i opis.

Zakres działania licencji

W niektórych przypadkach dokument (plik multimedialny) może składać się z elementów, które podlegają różnym licencjom. Każda osoba, która w istotny sposób przyczyniła się do stworzenia materiału ma prawa do materiału wynikowego, każda osoba ma prawo do określenia licencji odnośnie swojego wkładu w pracę - więcej: dzieła pochodne. Poniżej znajduje się kilka przykładów wyjaśniających zasadę:

  • Dla nagrania muzycznego muszą być brane pod uwagę poniższe aspekty:
    • Zapis utworu, np. linie melodyczne - prawa należą do kompozytora
    • Słowa utworu - prawa należą do autora tekstu
    • Wykonanie - prawa należą do wykonawcy utworu
    • Nagranie - prawa należą do personelu technicznego/wytwórni muzycznych
  • Dla zdjęcia dzieła sztuki (w tym dla okładki książki):
    • Twórca oryginalnego dzieła sztuki ma wszelkie prawa do fotografii swojego dzieła, reprodukcji i dzieł pochodnych. Dotyczy to również zrzutów ekranu
    • Fotograf ma wszelkie prawa do zdjęcia, o ile nie jest to oczywista reprodukcja oryginału.
  • Dla zdjęcia budynku' lub sztuki publicznej (np. posąg lub mural), zauważ, że architekt lub artysta może mieć pewne prawa, jeśli są pokazane wyróżniające się cechy architektoniczne lub artystyczne. Zobacz też Commons:Wolność panoramy.
  • Zdjęcia zewnętrznej strony budynków mogą podlegać pewnym prawom autorskim architekta. Przykładowo w Niemczech i Austrii dotyczy to w szczególności zdjęć wykonanych z miejsc niedostępnych publicznie a we Francji niezależnie od miejsca wykonania.

Niejasna sytuacja występuje często, gdy trudno jest wyróżnić główny element zdjęcia (nagrania itd). W takim przypadku prawa autorskie zwykle należą do twórcy zdjęcia. Przykładowo, wykonując fotografię grupie osób w muzeum na dalszym planie zdjęcia mogą być widoczne dzieła sztuki. W takich przypadkach prawa autorskie dzieła sztuki (zazwyczaj) nie są brane pod uwagę.

Należy podkreślić, że ustalone i wprost wskazany muszą być wszystkie aspekty licencji. Większość reprodukcji nie daje osobie wykonującej reprodukcję praw autorskich. Autor cyfrowego obrazu / reprodukcji nie otrzymuje nowych praw do nowego obrazu, zdjęcia. Obowiązują wtedy warunki licencji oryginalnego utworu. Dotyczy to także zrzutów ekranu.

Materiały będące w domenie publicznej

Shortcut
Further information: Help:Public domain

Treści udostępnione na zasadach CC0 i podobnych uważa się za równoważne treści w domenie publicznej; utwory bez znamion oryginalności oraz akty urzędowe należą do domeny publicznej; niektóre rządy, w tym rząd federalny Stanów Zjednoczonych, ale także rząd Kalifornii i Florydy uznają większość wytworzonej informacji publicznej jako należącą do domeny publicznej; Podręcznik wykorzystania materiałów z domeny publicznej na angielskojęzycznej Wikipedii dokładniej opisuje liczne wyjątki tego rodzaju.

Na Wikimedia Commons przyjmujemy utwory, które są w public domain, czyli np. dokumenty udostępnione na powyżej opisanych zasadach, albo nie podlegające ochronie prawa autorskiego, albo takie, których ochrona wygasła. Pojęcie "domeny publicznej" jest skomplikowane; prawo autorskie jest różne w różnych państwach, co może prowadzić do sytuacji, gdy utwór należy do domeny publicznej w jednym państwie, ale podlega ochronie prawnoautorskiej w innym. Międzynarodowe umowy, jak np. konwencja berneńska określają wspólny, minimalny poziom ochrony, ale poszczególne państwa mogą go rozszerzać. W praktyce można stosować zasadę: "autor utworu zmarł ponad 70 lat temu". Wtedy jego utwory wchodzą do domeny publicznej w kraju, którego był obywatelem i w którym utwór został opublikowany po raz pierwszy. Jeśli utwór jest anonimowy albo był pracą zbiorową (przykład: encyklopedia), wchodzi do domeny publicznej zwykle 70 lat po dacie pierwszej publikacji. Jeśli autor pozostaje nieznany pomimo intensywnych poszukiwań, można domniemywać, że dzieło znajduje się w domenie publicznej 120 lat po jego utworzeniu (więcej informacji w treści szablonu {{PD-old-assumed}}).

Wiele państw zapewnia ochronę prawnoautorską przez 70 lat. Jednym z wyjątków są Stany Zjednoczone, które ze względów historycznych mają bardziej skomplikowane zasady. W Stanach Zjednoczonych utwór podlega prawu autorskiemu:

  • utwory opublikowane przed rokiem 1929 są w domenie publicznej.
  • Dla utworów opublikowanych po raz pierwszy przed rokiem 1964, ochrona prawnoautorska działa przez 28 lat od wydania, a więc już wygasła, chyba że twórca wniósł o przedłużenie w ostatnim roku (pomiędzy 27 a 28 lat).

    Jeśli prawa autorskie zostały przedłużone w tym oknie czasowym, to utwór jest objęty ochroną przez 95 lat od pierwszego wydania.

    Zdecydowana większość utworów opublikowanych przed rokiem 1964 trafiła w tej sposób do domeny publicznej, ale należy upewnić się, czy okres ochrony nie został wydłużony (możliwe jest wyszukiwanie w dostępnym online katalogu Copyright Office dla przedłużeń dokonanych w roku 1978 lub później, przydatne dla utworów publikowanych w latach 1951–1963; w Google dostępne są skany papierowych katalogów zawierających utwory zarejestrowane w latach 1923–1978).

  • Dla utworów opublikowanych po raz pierwszy przed 1978 rokiem ochrona obowiązuje przez 95 lat od pierwszego wydania.
  • Dla utworów opublikowanych w 1978 roku i później: 70 lat po śmierci autora. W przypadku utworów anonimowych oraz pisanych w ramach pracy zawodowej (work made for hire) obowiązuje krótszy z dwóch okresów: 95 lat od pierwszego wydania lub 120 lat od powstania utworu.

W przypadku utworów stworzonych przed rokiem 1978, ale opublikowanych dopiero w 1978 roku i później, obowiązują specjalne regulacje. Zasady te obowiązują w Stanach Zjednoczonych również dla utworów zagranicznych.

Kluczowe jest określenie roku i miejsca wydania. W niektórych państwach utwór opublikowany przed pewną datą należy do domeny publicznej. W Stanach Zjednoczonych tą datą jest 1 stycznia 1929 roku. W niektórych państwach wszystkie materiały opublikowane przez instytucje rządowe należą do domeny publicznej, zaś w innych podlegają pewnej ochronie w ramach prawa autorskiego (patrz zestawienie w jęz. angielskim).

W Stanach Zjednoczonych zasady ochrony nagrań (dźwiękowych, wliczając opublikowane przed 1929 rokiem) są skomplikowane. W oparciu o Rozdział II Music Modernization Act okres ochrony nagrań, które zostały pierwotnie utrwalone przed 15 lutego 1972 wynikający z federalnego prawa autorskiego Stanów Zjednoczonych zależy od daty ich pierwszej publikacji. Ta federalna ochrona prawnoautorska działa niezależnie od jakichkolwiek formalności (zastrzeżenie praw, rejestracja, przedłużenie praw). Okresy obowiązywania ochrony są następujące:

  • Nagrania opublikowane po raz pierwszy przed 1923 rokiem weszły do domeny publicznej 1 stycznia 2022.
  • Nagrania opublikowane po raz pierwszy w latach 1923–1946 są chronione przez 100 lat od pierwszej publikacji.
  • Nagrania opublikowane po raz pierwszy w latach 1947–1956 są chronione przez 110 lat od pierwszej publikacji.
  • Nagrania opublikowane po roku 1956, które utrwalono po raz pierwszy przed 15 lutego 1972 wejdą do domeny publicznej 15 lutego 2067.

Nagrania utrwalone po raz pierwszy 15 lutego 1972 lub później podlegają takiej samej ochronie prawnoautorskiej w USA, jak inne utwory.

W niektórych systemach prawnych (np. w Stanach Zjednoczonych) dopuszczalne jest przekazanie swojego utworu do domeny publicznej. W innych (np. Unia Europejska) nie jest to możliwe, ale zamiast tego można udzielić prawa do dowolnego użycia, np. z użyciem licencji Creative Commons Zero Waiver, za pośrednictwem której autor zrzeka się wszystkich praw wynikających z prawa autorskiego. Zrzeczenie się praw może nie być w pełni prawnie wiążące, przez co utwór nie będzie w całości zgodny z tym, co rozumiemy jako "domena publiczna" (np. prawa autorskie osobiste w odróżnieniu od praw majątkowych)

Tabela Hirtle'a pomaga w ustaleniu, czy coś jest w domenie publicznej w Stanach Zjednoczonych. International copyright quick reference guide (ang.) pozwala ustalić, czy utwór opublikowany po raz pierwszy poza Stanami Zjednoczonymi może być załadowany na Wikimedia Commons.

Wzajemne oddziaływanie praw autorskich Stanów Zjednoczonych i zagranicznych

 
Każda wierna reprodukcja Mony Lisy należy w myśl zasad Commons do domeny publicznej. Więcej szczegółów poniżej, w części pt. "Wyjątek".

Commons jest międzynarodowym projektem, ale jego serwery umieszczone są w Stanach Zjednoczonych, a treści w nim zawarte powinny nadawać się do użytku w stopniu maksymalnym. Zamieszczanie utworów spoza Stanów Zjednoczonych zwykle jest dopuszczalne tylko jeśli utwory te albo należą do domeny publicznej, albo objęte są ważną wolną licencją zarówno w Stanach Zjednoczonych jak i kraju pochodzenia utworu. Termin "kraj pochodzenia utworu" zwykle oznacza kraj, w którym utwór został po raz pierwszy opublikowany.[1]

Materiały spoza terenu USA umieszczane na Commons, muszą spełniać wszystkie prawa autorskie zarówno tego kraju jak i USA. Jeśli materiał pochodzi z kraju (także z serwera kraju) innego niż USA i kraju osoby umieszczającej materiał, musi on spełniać wszystkie prawa autorskie w USA, w kraju autora i w kraju, z którego pochodzi zdjęcie. Jeśli plik ma znaleźć się w domenie publicznej musi być w domenie publicznej każdego z tych krajów. Jeśli plik ma znaleźć się na określonej licencji musi spełniać warunki tej licencji w każdym z tych państw.

Na przykład, jeśli osoba z Polski umieszcza na Commons zdjęcie, które było wcześniej na francuskiej stronie internetowej, muszą być spełnione prawa autorskie Polski, Francji i USA. Aby zdjęcie zostało poprawnie umieszczone na Commons, musi być w domenie publicznej lub spełniać warunki licencji określone przez prawodawstwo Polski, Francji i USA.

Wyjątek: Wierne reprodukcje dwuwymiarowych dzieł sztuki (np. obrazów), które są w domenie publicznej są wyjątkiem od tej zasady. W lipcu 2008, po uzasadnieniu wyjaśniającym politykę Wikimedia Foundation, na Commons zdecydowano, że wszystkie tego typu zdjęcia będą przyjmowane jako należące do domeny publicznej niezależnie od państwa pochodzenia i odpowiednio oznaczane (z ostrzeżeniem). Szczegóły w artykule Polityka postępowania ze zdjęciami starych ilustracji.

Ustawa URAA

Artykuł główny: Commons:URAA-restored copyrights/pl

Ustawa URAA Uruguay Round Agreements Act to ustawa w prawie Stanów Zjednoczonych, która przywraca majątkowe prawa autorskie do utworów zagranicznych, jeśli utwory te były nadal chronione prawem autorskim w kraju, z którego pochodzi ich twórca w dniu przyjęcia ustawy URAA. Ta data to 1 stycznia 1996 roku. Oznacza to, że utwory objęte ochroną prawnoautorską przed wejściem w życie ustawy URAA poza granicami USA ponownie objęto tą ochroną w USA. Patrz też Wikipedia:Non-U.S. copyrights.

Ze względu na to, że początkowo zgodność tej ustawy z konstytucją USA była stawiana pod znakiem zapytania i kwestionowana na drodze sądowej, przez pewien czas użytkownikom Wikimedia Commons było wolno ładować grafiki, które były w domenie publicznej w Stanach Zjednoczonych, lecz nie należały do niej według ustawy URAA. Jednakże, zgodność ustawy z konstytucją została potwierdzona przed sądem – zob. Golan v. Holder. Po dyskusji zdecydowano, że załadowane w tamtym okresie pliki nie zostaną usunięte, a indywidualnie kolejno sprawdzane. Odbyła się dalsza dyskusja o metodach sprawdzania, czy grafiki należą do domeny publicznej, której rezultatem było między innymi powstanie w anglojęzycznej Wikipedii Wikiprojektu 'Domena Publiczna' – Commons:WikiProject Public Domain.

Pliki, których status jest niejasny, i ustawa URAA ma do nich zastosowanie, oznacza się szablonem {{Not-PD-US-URAA}}.

Pliki zgłoszone do usunięcia ze względu na URAA i ich status prawnoautorski w prawie Stanów Zjednoczonych i lokalnym powinny być uważnie sprawdzone. Samo przypuszczenie, że plik podlega URAA nie może być jedynym powodem zgłoszenia do usunięcia. Jeśli jednak podczas analizy statusu pliku stwierdzono, że utwór z dużym prawdopodobieństwem nie podlega wolnej licencji w Stanach Zjednoczonych bądź lokalnie, plik musi być usunięty zgodnie z zasadą ostrożności.

Stare osierocone dzieła

Stare dzieła osierocone są akceptowalne, pod warunkiem, że

  • dzieła powstały przed 1929, lub
  • dzieła powstały dawniej niż długość okresu ochrony praw autorskich po śmierci autora w państwie pochodzenia, co wyczerpuje warunki {{PD-1996}}, jeśli zostały publikowane w momencie utworzenia (np. dzieła stworzone przed 1946 r. w państwach z 50-letnią pośmiertną ochroną praw autora, ponieważ rok uwzględniony przez URAA to 1996)

PD 1.0 i Flickr

 See also: Commons:Flickr files.

  Znak Creative Commons Public Domain 1.0 (PDM) jest często stosowany przy obrazach na portalach fotograficznych takich jak Flickr.com i nie jest licencją. Pomimo tego, społeczność Wikimedia Commons stwierdziła, że gdy użytkownik stosuje PDM do swojego dzieła, uwalnia swoje dzieło do domeny publicznej, a takie dzieła są uważane za objęte wolną licencją. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz dyskusję Accept files published by the copyright holder with a Public Domain Mark.

"Dozwolony użytek" nie jest dozwolony w Wikimedia Commons

Wikimedia Commons nie dopuszcza materiałów na zasadzie dozwolonego użytku. Zobacz Commons:Fair use.

Utwory zależne

 
Ten kolaż jest przykładem utworu zależnego. Jest połączeniem kilku utworów, które są w domenie publicznej lub zostały udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach, wersja 3.0.

Powiedzmy, że chcesz przesłać obraz przedstawiający Barta Simpsona, ale oczywiście nie możesz go po prostu zeskanować. Dlaczego by nie zrobić zdjęcia zabawki i wtedy je przesłać? Nie rób tego. Zdjęcia takich obiektów są uznawane są za Template:Wp-Derivative. Takich utworów nie wolno udostępniać bez zezwolenia twórcy oryginalnego utworu.

W Stanach Zjednoczonych, ustawa Copyright Act z 1976 roku w sekcji 101 stwierdza: "Utwór zależny to utwór oparty na jednym lub więcej wcześniej istniejących utworach, na przykład tłumaczenie, aranżacja muzyczna, skrót, kolaż artystyczny lub inne formy adaptacji lub modyfikacji utworu. Utwór składający się z modyfikacji innego utworu jest utworem zależnym. Według prawa autorskiego Stanów Zjednoczonych, fotografia utworu chronionego prawem autorskim jest uznawana za utwór zależny.

Dlatego, "nieautoryzowane" utwory zależne, takie, jak fotografie chronionych prawem autorskim zabawek, figurek itd., muszą być usuwane. Więcej informacji znajduje się w sekcji Commons:Utwory zależne.

Wyjątkiem od tej reguły są tak zwane 'przedmioty użytkowe' - obiekty o funkcji czysto utylitarnej, nawet jeśli zaprojektowane komercyjnie. Fotografie przedmiotów użytkowych nie są, według prawa autorskiego Stanów Zjednoczonych, utworami zależnymi. Więcej informacji na temat przedmiotów użytkowych w tym kontekście można znaleźć w artykule W:Mazer v. Stein; szablon stosowany dla obiektów użytkowych to {{Useful-object-US}}.

Prosty wzór

 
Logo firmy Microsoft – {{PD-textlogo}}

Znaki towarowe (patrz też Commons:Prawa autorskie według dziedziny#Trademarks): Większość produktów i przedmiotów znajdujących się w obrocie handlowym jest chroniona prawami własności intelektualnej w ten czy inny sposób, jednak prawo autorskie jest tylko jedną z form tego rodzaju ochrony. Jest istotne aby odróżniać prawa autorskie od patentów i znaków towarowych. Wikimedia Commons stosuje się jedynie do ograniczeń prawno-autorskich, ze względu na:

  1. Prawie wszystko może być zarejestrowane jako znak towarowy, a nie ma sensu zakazywać wszystkiego
  2. Ograniczenia wynikające z ochrony znaków towarowych i wzory przemysłowych dotyczą ich przemysłowej reprodukcji, natomiast zdjęcia takich przedmiotów można dowolnie reprodukować.

→ Z tych powodów Commons akceptuje wszystkie znaki towarowe do których wygasły już majątkowe prawa autorskie, Co więcej, Commons akceptuje grafiki składające się tekstu pisanego powszechnie stosowanymi czcionkami i prostych kształtów geometrycznych, nawet jeśli to jest niedawno zastrzeżone logo, na podstawie, że takie grafiki nie zawierają wystarczającego wkładu twórczego aby uznać je za chronione prawem autorskim utwory.[2] Tego rodzaju grafiki powinny być oznaczane szablonem {{PD-ineligible}} lub jednym z listy przeznaczonych do poszczególnych przypadków  (n.p {{PD-textlogo}} dla prostych logo).

Odwzorowania "rastrowe" (np. grafiki PNG) prostych wzorów, nieobjętych ochroną prawnoautorską, mogą być uznane za również niepodlegające tej ochronie. Dla grafik "wektorowych" (np. plików SVG) przedstawiających proste wzory, wytyczne są mniej jasne; więcej szczegółów można znaleźć na podstronach English Wikipedia copyright information about fonts oraz {{PD-textlogo}} talk page.

Często bardzo trudno jest określić, czy jakiś wzór chroniony jest prawem autorskim, czy też nie, a grafiki tego rodzaju często zgłaszane są do usunięcia, z różnym skutkiem. Więcej wskazówek: Commons:Threshold of originality/pl i/lub “Threshold of originality” (strona anglojęzycznej Wikipedii).

Czcionki

"COM:FONT" redirects here. For czcionki dostępne do renderowania SVG, see meta:SVG fonts.
Shortcut

Rastrowy rendering fontów (i ogólnie czcionek) nie podlega ochronie prawno-autorskiej w USA i dlatego znajduje się w domenie publicznej. Może być jednak chroniony w innych krajach (patrz: intellectual property of typefaces w anglojęzycznej Wikipedii). Dla tych przypadków powinno się stosować szablon {{PD-font}}.

Zasady ochrony praw autorskich majątkowych

Niektóre zalecenia dotyczące odpowiednich zasad ochrony autorskich praw majątkowych można znaleźć na poniższych stronach:

Zobacz też


Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ W przypadkach, gdy dzieło zostało jednocześnie opublikowane w wielu państwach, "państwem pochodzenia" jest państwo, które przyznaje najkrótszy okres ochrony praw autorskich, zgodnie z konwencją z Berna.
  2. ↑ Zob. decyzję w sprawie Ets-Hokin przeciwko Skyy Spirits Inc, gdzie sąd zdecydował, że butelka i logo wódki SKYY nie podlegają prawom autorskim.

Linki zewnętrzne

Zbiory regulacji prawnych (w języku angielskim):

Międzynarodowe porozumienia o prawach autorskich:


Inne:

Retrieved from "https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Commons:Licensing/pl&oldid=907152283"